Alleen economische activiteiten zijn aan de heffing van omzetbelasting onderworpen. Een economische activiteit is een levering of dienst die onder bezwarende titel, dat wil zeggen tegen vergoeding, wordt verricht. Tussen de levering of dienst en de ontvangen tegenprestatie moet een rechtstreeks verband bestaan. Of de vergoeding hoger of lager is dan de kostprijs of de marktprijs is in beginsel niet relevant voor het bestaan van dat verband.
Gemeenten zijn wettelijk verplicht om de huisvesting van scholen voor voortgezet onderwijs te verzorgen, binnen de daaraan gestelde bekostigingsnormen. De huisvestingsplicht geldt niet voor regionale opleidingscentra voor middelbaar beroepsonderwijs. De vraag in enkele procedures voor de Hoge Raad was of een gemeente, die een school laat bouwen en overdraagt aan de onderwijsinstelling, recht heeft op aftrek van de omzetbelasting die drukt op de bouw.
De gemeente Zwijndrecht liet een schoolgebouw bouwen voor de huisvesting van twee instellingen voor voortgezet onderwijs en voor een regionaal opleidingscentrum voor middelbaar beroepsonderwijs. Het schoolgebouw bestond uit verschillende bouwdelen, waarvan een deel was gesplitst in drie appartementsrechten. Een appartementsrecht betrof een sporthal. De sporthal is overgedragen voor een bedrag dat volgens alle betrokkenen een reële vergoeding vormde.
Hof Den Haag was van oordeel dat de overdracht van het schoolgebouw geen prestatie in het economische verkeer was. Het hof merkte de overdracht van het gehele gebouw aan als één levering. Die opvatting is niet juist. Appartementsrechten zijn voor de heffing van omzetbelasting afzonderlijke onroerende zaken. Voor elke onroerende zaak afzonderlijk moet worden bepaald wat de gevolgen zijn voor de heffing van omzetbelasting. Dat geldt ook als verschillende onroerende zaken tegelijk worden geleverd aan dezelfde afnemer. De Hoge Raad heeft de uitspraak van het hof vernietigd en de zaak verwezen naar Hof Amsterdam voor verdere behandeling. Dat hof moet bij de verdere behandeling rekening houden met de arresten van de Hoge Raad in de procedures van de gemeenten Barendrecht en Brielle.
